Nationaal Monument Kamp Vught

In 2002 is een klein deel van het oorspronkelijke SS concentratiekamp Vught tot Nationaal Museum gerestaureerd. Het entreegebouw is bedacht als een muur die het gerestaureerde deel afschermt van de buitenwereld. De verschillende ruimtes in het gebouw hebben elk een eigen ruimteverhouding, daglichttoetreding en in een beperkt aantal gevallen uitzicht op de lucht of de oude kampresten. De natuur of kampresten worden hierdoor gekaderd, waardoor een vorm van vervreemding en bezinning ontstaat. Voor DoepelStrijkers is de ingetogenheid, de visuele relatie met het omliggende landschap en de minimale impact hierop, uitgangspunt geweest voor hun ontwerp.

In 2018, door groeiende bezoekersaantallen, heeft het bestuur van het museum besloten om uit te breiden en het bestaande gebouw ontworpen door Claus en Kaan te vernieuwen. DoepelStrijkers is gevraagd het Nieuwe NMKV te ontwerpen. De nieuwe vaste tentoonstelling is ontworpen door Perspekt. De opgave voor DoepelStrijkers omvatte een uitbreiding van het bestaande museum, een nieuwe indeling en integratie van techniek voor de bestaande museumzalen en de reorganisatie van het ontvangstgebied van het museum met een sterkere verbinding tussen de verschillende entreeruimtes. Het ontvangstgebied is geheel vernieuwd met een ontvangstbalie, de winkel, het museumcafe en enkele aanverwante functies als een vergaderruimte en toiletten.

De uitbreiding is verbonden aan het ontvangstgebied en is bedacht als een massief blok wat aan de achterzijde van het bestaande gebouw de grond wordt ingedrukt. Hierdoor oogt het volume kleiner ten opzichte van het bestaande gebouw en neemt het een bescheiden plaats in in het buitengebied. Door een horizontale snijlijn op maaiveld door het volume te maken, en de twee helften uit elkaar te trekken, ontstaat visueel een zwaar dak wat net boven maaiveld zweeft. Bezoekers kijken door het raam op maaiveld niveau. Het zware dak en de relatie tot het maaiveld zorgen voor een bijzondere ervaring. Conceptueel zou het volume uit massief beton moeten worden gemaakt maar vanuit milieuoverwegingen is gekozen voor een lichte staalconstructie met modulaire houten gevelelementen. Door de houten gevel binnen en buiten met een dunne cementstuk af te werken, oogt het volume als een zware monolithische massa.

Het hoogteverschil met het bestaande gebouw wordt overbrugd door een brede tribunetrap. De uitbreiding is onderverdeeld in drie kleine lokalen, en een zaal die even breed is als de tribune trap. Een schuifwand maakt het mogelijk om de grote zaal af te sluiten van de tribune en gang zone, maar ook om er bij bijzondere bijeenkomsten een grote ruimte van te maken. Naast deze hoofdruimtes zijn er in de uitbreiding toiletten opgenomen en een vrijwilligersruimte. De uitbreiding is sober gematerialiseerd in echte materialen zoals hout, beton en aluminium. De aluminium gebouwdelen zoals het roosterplafond en de beplating van de tribune heeft het bureau hergebruikt uit een van hun andere projecten. Het minimalistisch, ingetogen en sobere materiaalgebruik draagt bij aan het narratief van NMKV. De ervaring van de bezoekers en het overbrengen van de verhalen van de kampgevangenen staan centraal.

DoepelStrijkers

DoepelStrijkers is een interdisciplinair ontwerpbureau voor interieur, architectuur en stedelijk ontwerp. Gedreven door een fascinatie voor esthetiek met inhoud, streeft het kantoor ernaar om werken te genereren die het ruimtelijke overstijgen door sociale, ecologische en economische waarde te creëren. Vormgeven aan het proces en financiering is net zo belangrijk als het ontwerp zelf. Ze geloven dat design sociale vernieuwing kan sturen en zijn gedreven om strategieën te ontwikkelen die bijdragen aan een circulaire en inclusieve economie.